24° Winieta pogoda
27° / 16° C
Życie Warszawy

Warszawa śladami PRL. Te miejsca przypominają o czasach słusznie minionych

Publikacja: 22.06.2025 12:00

Wycieczka: Warszawa śladami PRL-u, a na jej trasie Pałac Kultury i Nauki

Pałac Kultury i Nauki

Wycieczka: Warszawa śladami PRL-u, a na jej trasie Pałac Kultury i Nauki

Foto: PAP, Albert Zawada

Socrealizm i modernizm w architekturze, kolorowe neony, wystrój rodem z PRL i sprzęty, które królowały w każdym domu kilkadziesiąt lat temu. Pozostałości epoki – wydawałoby się – dawno minionej ciągle jeszcze odnaleźć można w stolicy. Podpowiadamy, co zobaczyć, aby przenieść się w czasy PRL.

Warszawę zwiedzać można na wiele sposobów. Można podążać śladem pałaców i rezydencji, kościołów czy galerii sztuki. Można odkrywać jej tajemnice odwiedzając wyłącznie muzea, których wybór jest ogromny. Ciekawym sposobem na spędzenie czasu może okazać się również wycieczka po Warszawie śladami PRL.

Wycieczka po Warszawie śladami PRL. Propozycja dla starszych i młodszych

Tych ostatnich w stolicy nie brakuje. Jest ich zdecydowanie więcej niż tylko – najbardziej znany – Pałac Kultury i Nauki. Od niego z pewnością jednak należy zacząć tę podróż do czasów zdecydowanie trudnych, choć przez wielu wspominanych niemal z łezką w oku. Czasów, w których wystane w kolejce towary pierwszej potrzeby przynosiło się do niemal identycznie urządzonych mieszkań w blokach z wielkiej płyty.

Wycieczka po Warszawie śladami PRL to propozycja dla starszych i młodszych. Starsze pokolenie może dzięki niej powspominać, natomiast młodsze – ma szansę poznać i przynajmniej częściowo poczuć klimat dawnych czasów.

Wycieczka po Warszawie śladami PRL. Śladami socrealizmu i modernizmu

Pałac Kultury i Nauki

Pałac Kultury i Nauki to jeden z najbardziej charakterystycznych budynków stolicy. Wycieczka po Warszawie śladami PRL-u nie może zacząć się inaczej. Ten „dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego” to typowy przykład socrealizmu w architekturze i prawdziwy symbol minionej epoki. Obecnie znajduje się tu m.in. Centrum Informacji Turystycznej, muzea, teatry i kino. Jednym z najbardziej znanych miejsc jest z pewnością taras widokowy, który zlokalizowany jest na 30. piętrze budynku i z którego podziwiać można piękną panoramę stolicy.

Dom Partii

Dom Partii to – obok Pałacu Kultury i Nauki – drugi najbardziej znany warszawski budynek okresu socjalizmu. Był siedzibą Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Obecnie w budynku zlokalizowanym przy rondzie Charles’a de Gaulle’a znajduje się Centrum Bankowo-Finansowe. Dawny Dom Partii ma kształt zamkniętego czworoboku z dużym wewnętrznym dziedzińcem i jest przykładem modernizmu w architekturze.

Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa (MDM) z Placem Konstytucji

Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa (MDM) jest miejscem, którego nie może zabraknąć na trasie wycieczki śladami PRL w Warszawie. To przykład socrealistycznego osiedla mieszkaniowego powstałego wśród tradycyjnej śródmiejskiej zabudowy ocalałej z wojennej pożogi w latach 1950-1952. Jego centralnym elementem był Plac Konstytucji, którego nazwa upamiętnia Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwaloną 22 lipca 1952 roku, czyli w dniu oddania do użytku MDM. Spacerując po Marszałkowskiej Dzielnicy Mieszkaniowej możemy  podziwiać 6- i 7- piętrowe monumentalne budynki mieszkalne ze zdobiącymi je płaskorzeźbami. Wartymi uwagi są także stojące przy Placu Konstytucji kandelabry, czyli ozdobne, ośmioramienne latarnie.    

Osiedle za Żelazną Bramą z rzeźbą-fontanną w kształcie warszawskiej Syrenki

Osiedle za Żelazną Bramą, które swoją nazwę zawdzięcza nieistniejącej już bramie prowadzącej do Ogrodu Saskiego, zbudowane zostało w latach 1965-1972 na terenie dzielnic Wola i Śródmieście. W jego skład weszło 19 ogromnych 16-kondygnacyjnych budynków. Osiedle było ówczesnym symbolem nowoczesności. Dla wielu zaś środkiem do spełnienia marzenia o mieszkaniu – ciasnym i często z kuchnią bez okna – ale za to własnym. W czasie budowy osiedla w pobliżu bloku przy ul. Granicznej 4 powstała także betonowa rzeźba warszawskiej Syrenki. Obecnie jest trochę zapomniana i zniszczona, ale swoim wyglądem doskonale przywołuje klimat epoki PRL.

Wycieczka po Warszawie śladami PRL. Dwa wyjątkowe muzea w Warszawie

Muzeum Życia w PRL

Pod adresem Piękna 28/34 na MDM mieści się Muzeum Życia w PRL – to wyjątkowe miejsce dla  wszystkich fanów epoki. Starsi poczują się tu, jakby przenieśli się w czasie. Młodsi natomiast w końcu zobaczą to, o czym tyle słyszeli i co widzieli jedynie na zdjęciach w rodzinnych albumach. Muzealna wystawa ukazuje codzienność w PRL. Zobaczyć  można, jak wyglądały typowe sprzęty w tamtych czasach. Wśród eksponatów jest więc pralka Frania, adapter Bambino, saturator, budka telefoniczna czy Fiat 126p. Do minionej epoki przenosi kino z filmami Polskiej Kroniki Filmowej. Najmłodsi w muzealnych salach przekonują się też, jak wyglądało przedszkole w czasach PRL, a starsi mają szansę odpocząć w miejscowej kawiarni z lat. 60 z wyposażeniem i menu w starym stylu.

Muzeum Neonów

Neon Muzeum, znane także jako Muzeum Neonów. Otwarte zostało w 2012 roku. Prowadzi działalność mającą na celu dokumentowanie i ochronę polskich reklam świetlnych, które powstały po II wojnie światowej. Stanowi rodzaj prywatnej galerii-muzeum. Jest pierwszą tego typu placówką w kraju i jedną z nielicznych na świecie. W 2020 roku zostało uznane przez czytelników brytyjskiego „The Guardian” za jedno z dwunastu najciekawszych miejskich muzeów w Europie. W muzeum prawdziwy klimat Warszawy czasów PRL poczuć można m.in. dzięki takim eksponatom jak neon pochodzący z dworca Warszawa Stadion czy Spółdzielczego Domu Handlowego „Sezam”. Z kolei na zewnątrz – na budynkach wchodzących w skład kompleksu Soho Factory – podziwiać można m.in. neony „Warszawa Wschodnia” i „Główna Księgarnia Techniczna”.
Muzeum jest chwilowo nieczynne. Było dotychczas otwarte w kompleksie Soho Factory na Pradze Południe. Jednak już od lipca 2025 będzie się mieścić w PKiN.

Wycieczka po Warszawie śladami PRL. Warszawskie kino i bary mleczne jak w PRL

Kino Muranów

Kino Muranów, które powstało w 1951 roku jako część osiedla Muranów było wówczas pierwszym w Polsce kinem z dwoma salami. Po latach mniej lub bardziej przemyślanych zmian w architekturze kina, remont z 2016 roku przywrócił oryginalny wystrój kinowego holu z początków jego istnienia. W czasie wycieczki po Warszawie śladami PRL-u warto więc się tu zajrzeć, aby poczuć kinowy klimat dawnych czasów tak różny od tego znanego ze współczesnych multipleksów. 

Bary mleczne

Bary mleczne to miejsca, których nie mogło zabraknąć na trasie sentymentalnej wycieczki po Warszawie śladami PRL. Te specyficzne punkty zbiorowego żywienia, w których – w wielu przypadkach – czas zatrzymał się kilkadziesiąt lat temu, pozwalają poczuć smak i zapach minionych lat. W czasach PRL  dostępny jadłospis wyglądał bardzo podobne. Znaleźć w nich można było przede wszystkim produkty mleczne i mączne – naleśniki, pyzy, knedle, pierogi czy zupę mleczną. Dziś ich menu z tradycyjnymi daniami kuchni polskiej jest znacznie szersze i obejmuje także wiele potraw mięsnych. Można tu zjeść smacznie i tanio – to podróż w czasie niemal za darmo.

Oto bary mleczne w Warszawie, w których można poczuć klimat PRL:

  • Bar Mleczny Prasowy – najstarszy tego typu lokal w stolicy, działający nieprzerwanie od 1954 roku; znajduje się przy ul. Marszałkowskiej;
  • Bar Mleczny Bambino zlokalizowany jest przy ul. Hożej w Śródmieściu i działa także nieprzerwanie od 1959 roku;
  • Bar Mleczny Familijny to kolejny lokal z wystrojem i klimatem z epoki PRL; znajduje się przy Nowym Świecie;
  • Bar Mleczny Biedronka to działający od kilkudziesięciu lat lokal mieszczący się na warszawskiej Ochocie;
  • Bar Mleczny Rusałka to z kolei bar zlokalizowany na warszawskiej Pradze; klimat i wystrój niezmienny od lat.
OSZAR »